Wyjazd studyjny do Muzeum J.I. Kraszewskiego do Romanowa k/ Białej Podlaskiej

J. I. Kraszewski

Sokołowski Ośrodek Kultury i Sokołowski Uniwersytet Trzeciego Wieku serdecznie zaprasza na wyjazd studyjny do Muzeum J. I. Kraszewskiego w Romanowie k/ Białej Podlaskiej.

Wyjazd 21 maja (poniedziałek) 2012r., 

o godz. 8.00 z parkingu Sokołowskiego Ośrodka Kultury. Cena 50 zł.

W programie zwiedzanie Muzeum, ognisko z kiełbaskami oraz inne atrakcje...

Zapisy w Sokołowskim Ośrodku Kultury bądź pod numerem telefonu (25) 787 24 38 (Paweł Kryszczuk)

Historia dworu-muzeum.

Muzeum mieści się we dworze, w którym u dziadków ze strony matki wychowywał się Józef Ignacy Kraszewski. Romanów to dawna posiadłość Sapiehów, wchodząca w skład klucza wisznickiego. W 1802 roku majątek nabyli Anna i Błażej Malscy. W latach 1806-1812, rozebrawszy stojący tu dwór drewniany, postawili na jego piwnicach ze sklepieniami krzyżowo-kolebkowymi dom nowy - murowany, klasycystyczny, z czterospadowym dachem krytym gontem i czterokolumnowym gankiem od strony frontowej i zapewne podobnym od ogrodu. Do dworu wiodła półkolista droga wznosząca się przed samym budynkiem i ograniczona tu wysokim murem. Przyszły pisarz wychował się właśnie w tym, parterowym domu, do którego przybył we wczesnym dzieciństwie. Dziadkowie opiekowali się nim do 15 roku życia, pilnując także edukacji wnuka - najpierw w Białej Podlaskiej, potem w Lublinie. Odszedł stąd w 1827 roku i wracał do tego miejsca już tylko jako gość odwiedzający swój "raj utracony" i tęskniący za nim na wszystkich ścieżkach życia. W liście do ojca napisał: "Choć los daleko mnie odpędził, serce moje tam zostało i chodzi po starej ścieżce od domu do kaplicy, od kaplicy do oficyn i po szumiącej alei jodłowej. Nie widzicie go tam, ale jakże często z piersi mi ucieka i włóczy się koło Was". Opisał to miejsce w "Obrazach z życia i podróży", "Ze wspomnień" i w "Nocach bezsennych".

   Dziś dwór ma w swych zasadniczych cechach kształt z II połowy XIX wieku, z czasów, gdy po dziadku Malskim i ojcu Janie Kraszewskim objął majątek Kajetan - najmłodszy brat pisarza. W czasie remontu, koniecznego ze względu na pożar, który strawił dach w 1858 roku, nowy właściciel dobudował w części środkowej piętro, zagospodarował poddasze, ganek frontowy zastąpił portykiem z czterema doryckimi kolumnami. Od strony parku powstał półkolisty, kolumnowy taras dźwigający balkon. Rok 1915 przyniósł następny pożar, który na szczęście nie wyrządził zbyt wielu szkód. Przy remoncie ostatni właściciele - wnuczka Kajetana, Paulina Rościszewska z mężem, zlikwidowali jednak rampę przy podjeździe, zastąpiwszy ją szerokimi schodami. Wystawiony na sprzedaż i opuszczony przez właścicieli dwór spłonął w sierpniu 1943 roku, podpalony przez oddział radzieckiej partyzantki. W 1946 roku upaństwowiono sześciohektarowy park i ruiny domu. Na teren parku wprowadziło się leśnictwo. W 1958 roku Wojewódzka Rada Narodowa w Lublinie podjęła decyzję o utworzeniu w Romanowie muzeum autora "Starej baśni". Odbudowa ruin dworu trwała do 1962 roku i 28 lipca tegoż roku muzeum otwarto. Kolejny etap prac remontowych, trwających w latach 1987-1991, przywrócił przed dworem podjazd z rampą, od strony ogrodowej taras z balkonem i historyczny układ salonu. (za: Muzeum J.I.Kraszewskiego)